Historia Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Dębicy

Historia Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Dębicy - przedstawiona przez ówczesnego  Zastępcę Dyrektora MOPS w Dębicy Panią Małgorzatę Kędzior w dniu 23 września 2005r. z okazji 15 – lecia powstania MOPS.

Historia Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Dębicy jest ściśle związana z transformacją ustrojową, gospodarczą
i ekonomiczną Polski.

Do 1990r. zadania z zakresu pomocy społecznej realizowane były w oparciu o wytyczne i Instrukcje Ministerstwa Zdrowia
i Opieki Społecznej. Opiekowano się przede wszystkim osobami starszymi, rodzinami wielodzietnymi, osobami chorymi na gruźlicę, niewidomymi. Przyznając pomoc finansową osobie czy rodzinie nie wydawano decyzji tylko zawiadomienia gdyż nie było umocowanej podstawy prawnej.

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Dębicy został powołany Uchwałą Nr IV/20/90 Rady Miejskiej w Dębicy z dnia 21 sierpnia 1990r. Powstał on na bazie Działu Służb Społecznych przy Zespole Opieki Zdrowotnej w Dębicy ( Dział Służb Społecznych obejmował swoim zasięgiem obecny teren powiatu dębickiego wraz
z Radomyślem Wielkim).

Pierwszym Kierownikiem został Pan Franciszek Chlebuś – który pracował
z zespołem 12 osobowym. Pracownicy zostali przeniesieni automatycznie z ZOZ do pracy w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej. Wspólnie z Panem Chlebusiem pomoc społeczną w Dębicy tworzyli: E. Sikora, M. Kędzior, St. Drobot, R. Plizga,
H. Cholewa, E.Socha, L. Kubek, J. Karaś, L. Świętoń, H. Biel, B. Skarbek, K. Bokota. Większość z tych pracowników pracuje do chwili obecnej i stanowi trzon kadry kierowniczej naszego Ośrodka.

Początkowo MOPS nie miał własnego lokalu. Pracownicy pracowali w 4 miejscach (w budynku obok kościoła Klasztoru przy ul. Krakowskiej 15, oraz w przychodniach zdrowia). Obsługę finansową Ośrodka prowadził Wydział Finansowy Urzędu Miejskiego
w Dębicy.

Pierwsza ustawa o pomocy społecznej została uchwalona dnia 21 listopada 1990 r. Pomoc materialna była realizowana głownie przez wypłatę zasiłków stałych, okresowych, celowych. Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów przyznawaliśmy i wypłacaliśmy dodatki mieszkaniowe. Z roku na rok zwiększała się ilość i zakres świadczeń realizowanych w oparciu o ustawę o pomocy społecznej. Największą grupę klientów stanowili wówczas pracownicy zwalniani z Kombinatu Rolno Przemysłowego Igloopol.

W marcu 1992r. Pan Franciszek Chlebuś przeszedł na emeryturę a dyrektorem MOPS została Pani Maria Kostyra.

Jesienią tego roku pracownicy socjalni zostali przeniesieni z przychodni rejonowych do wyremontowanego lokalu przy ul. Rzeszowskiej 18.( obok ZURT ) W 1993r. wygasło Rozporządzenie RM w sprawie dofinansowania do wydatków mieszkaniowych, tym samym zaprzestaliśmy ich wypłaty.

Po koniec 1993r. zaczęliśmy przejmować usługi opiekuńcze z PCK. W 1994r. Dział Świadczeń i Usług Opiekuńczych został przeniesiony do pomieszczeń przy ul. Rzeszowskiej 15. W tym samym roku MOPS staje się samodzielną jednostką budżetową – została zatrudniona księgowa i kadrowa. Główną Księgową początkowo została Pani Bronisława Krzemień a później P. Teresa Bochenek.

W 1995r. przejęliśmy całość usług opiekuńczych z PCK i PKPS wraz z pracownikami tam zatrudnionymi. Pod koniec 1995r, zostaliśmy wszyscy przeniesieni do budynku Urzędu Miasta przy ul. Parkowej, w którym przebywamy do chwili obecnej. Rok później na potrzeby pracowników MOPS został zakupiony samochód osobowy POLONEZ CARO, który służy pracownikom do dziś. W tym też roku budżet państwa udzielił po raz pierwszy pomocy samorządom
w zakresie dożywiania dzieci w szkołach. Dożywianiem objęto 584 dzieci. Również w 1996r. roku rozpoczęto komputeryzacje Ośrodka. Od 1997r. MOPS świadczy usługi specjalistyczne psychiatryczne. W związku z wejściem w życie reform systemowych w 1999r. zwiększył się zakres zadań Ośrodka.

·zaczęliśmy opłacać składki emerytalno – rentowe i zdrowotne za klientów MOPS kwalifikujących się do tego typu świadczeń zgodnie z obowiązującymi przepisami. W związku z restrukturyzacją dębickich zakładów pracy takich jak: Polifarb, Stomil, WUCH znacznie zaczęła wzrastać ilość osób i rodzin korzystających z pomocy społecznej a środki finansowe na pomoc dla nich były coraz niższe.

W listopadzie 2000r. w Dębicy został uruchomiony Środowiskowy Dom Samopomocy dla osób przewlekle psychicznie chorych i niepełnosprawnych intelektualnie. Początki jego funkcjonowania były bardzo trudne. Rozpoczął swą działalność przy ul. Matejki. W styczniu 2002r. Środowiskowy Dom Samopomocy został przeniesiony do nowo wyremontowanego budynku przy ul. Mościckiego 26. Obecnie z różnych form wsparcia tego domu korzysta 30 osób. Również od stycznia 2002r. w tym samym budynku działa Dom Dziennego Pobytu. Do domu dziennego pobytu uczęszcza 20 osób. Uczestnikami DDP są osoby samotne, niepełnosprawne, w wieku poprodukcyjnym. W grudniu 2002 r. Dyrektorem Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej zostaje P. Kazimierz Ćwik. Od lipca 2003 r. MOPS prowadzi Magazyn rzeczy używanych w budynkach na terenie byłej Jednostki Wojskowej. Do magazynu pozyskujemy sprzęt AGD, RTV, meble, odzież, obuwie, itp., które po małej renowacji przekazujemy rodzinom potrzebującym w formie pomocy rzeczowej. W budynkach tych wspólnie ze stowarzyszeniem AD Astram realizujemy Programy pn. „Szansa” którego celem jest zatrudnienie zagrożonych wykluczeniem społecznym osób długotrwale bezrobotnych, uzależnionych od alkoholu, opuszczających zakłady karne. W ramach programów zostały utworzone dwa warsztaty: naprawczo-stolarski, remontowy i krawiecki. W październiku 2003r. następuje początek przebudowy systemu pomocy społecznej. Renty socjalne – zostały przekazane do ZUS. Ponad 400 osób odeszło z systemu pomocy społecznej. Przełomem w pomocy społecznej oraz wiele zmian w jej funkcjonowaniu wprowadził rok 2004r. Z dniem 01 stycznia 2004 roku zmieniły się zasady odpłatności za pobyt mieszkańców w domach pomocy społecznej. Zgodnie Ustawą odpłatność za pobyt w domu pomocy społecznej ponoszą w kolejności: mieszkaniec domu, małżonek, dzieci oraz gmina, z której osoba została skierowana. W związku z tym, że osoby kierowane oraz zobowiązane mają niskie dochody a koszt utrzymania osoby w DPS wynosi ok. 1 900 zł cały ciężar utrzymania osoby kierowanej do DPS spoczywa na gminie. Z dniem 1 maja 2004 r. zaczęła obowiązywać nowa ustawa o pomocy społecznej. Zasadniczym celem zmian była przebudowa systemu pomocy społecznej
w taki sposób, aby - doprowadzić osoby i rodziny otrzymujące pomoc społeczną do życiowego usamodzielnienia. Z pomocy społecznej odeszło część zasiłków, które przeszły do systemu świadczeń rodzinnych. Od 1 maja 2004r. również weszła w życie Ustawa o świadczeniach rodzinnych. Ustawa wprowadziła wiele istotnych form wspierania rodziny i pomocy
w wychowaniu dzieci. Po raz pierwszy został wprowadzony dodatek na kształcenie
i rehabilitację dziecka niepełnosprawnego, dodatek w związku z rozpoczęciem roku szkolnego, dodatek w związku z podjęciem przez dziecko nauki w szkole ponadgimnazjalnej poza miejscem zamieszkania. Wówczas cała problematyka świadczeń została zdominowana przez kwestię dodatku dla osób samotnie wychowujących dzieci. Problem rozpętały osoby wcześniej pobierające stosunkowo wysokie świadczenia alimentacyjne. Od listopada 2004 r. realizujemy „Rządowy Program Posiłek dla potrzebujących”. Celem Programu jest zapewnienie osobom starym, chorym lub niepełnosprawnym - zwłaszcza samotnym, jednego gorącego posiłku dziennie. W br. programem objęliśmy 1 200 osób. W grudniu 2004r. dzięki dużemu zaangażowaniu władz miasta i poparciu Wydziału Polityki Społecznej Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego oraz środkom pozyskanym przez Stowarzyszenie „Ad Astram” został oddany do użytku Dom dla Bezdomnych Mężczyzn. Prowadzenie domu powierzono Towarzystwu Pomocy im. Św. Brata Alberta Koło Dębica. W schronisku znalazły dach nad głową osoby koczujące dotychczas na dworcu PKP, w piwnicach, czy też na melinach u kolegów. Do Dębicy powrócili bezdomni przebywający w Schroniskach w innych miasta Polski np. w Gorzowie Wielkopolskim. W październiku 2004r. na emeryturę odeszła główna księgowa P. Teresa Bochenek. Stanowisko to objęła P. Małgorzata Jażwińska. Od września 2005r. weszła w życie ustawa o Postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej. Ustawa ta, to powrót do konstrukcji Funduszu Alimentacyjnego, choć nieco w ograniczonym zakresie. Ustawa przewiduje ścisłą współpracę ośrodka z komornikami w zakresie poprawy skuteczności egzekucji alimentów oraz z urzędem pracy. Gdy dłużnik alimentacyjny uchyla się od prac wskazanych przez właściwe organy lub uniemożliwia przeprowadzenia wywiadu środowiskowego możemy skierować wniosek do starosty o zatrzymanie jego prawa jazdy. Do chwili obecnej o wypłatę zaliczek alimentacyjnych zgłosiło się ok.150 samotnych matek. Od września 2005r. nastąpiła kolejna zmiana ustawy o świadczeniach rodzinnych. Ustawodawca wprowadził nowy dodatek do zasiłku rodzinnego – dodatek z tytuły wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej. Przejęliśmy z ZUS, KRUS, z zakładów pracy kolejnych śwdczeniobiorców. Do chwili obecnej Ponad 3000 rodzin złożyło wnioski o wypłatę świadczeń rodzinnych. Od 2004r. w porozumieniu ze Stowarzyszeniem „Ad Astram” z Banku Żywności w Rzeszowie w ramach Programu Unii Europejskiej „Pomoc żywnościowa dla najuboższej ludności”. pozyskaliśmy do Dębicy 121 ton żywności (konserwy, ryż, makaron, mleko w proszku, mleko płynne, sery żółte, sery topione). Artykuły żywnościowe przekazujemy osobom znajdującym się w trudnej sytuacji finansowej. Ze środków pozyskanych w ramach różnych programów organizujemy imprezy integracyjnych dla dzieci i dorosłych niepełnosprawnych. Pracownicy MOPS biorą również udział w Akcjach Charytatywnych organizowanych na terenie Dębicy. W celu właściwego wykorzystania zadań statutowych dla dobra podopiecznych Ośrodek, współpracuje szczególnie z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, Powiatowym Urzędem Pracy, Komendą Powiatową Policji, Sądem Rejonowym, Prokuraturą Rejonową, Zakładem Opieki Zdrowotnej, Szkołami, Centrum Profilaktyki i Edukacji Pomoc Szkole i Rodzinie itp., a także z podmiotami niepublicznymi, tj. Stowarzyszeniem Osób Działających w Zakresie Pomocy Społecznej „Ad Astram”, Towarzystwem św. Brata Alberta, Oddziałami Caritas przy parafiach. W bieżącym roku z różnych form pomocy społecznej naszego Ośrodka korzysta 1500 rodzin oraz 3000 rodzin złożyło wnioski o wypłatę świadczeń rodzinnych.